Kế hoạch sản xuất là một khái niệm quen thuộc và vô cùng quan trọng trong lĩnh vực kinh doanh và sản xuất. Nhưng bạn đã bao giờ tự hỏi, thực sự kế hoạch sản xuất là gì và tại sao nó lại đóng một vai trò quan trọng đối với sự thành công của doanh nghiệp? Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá sâu hơn về khái niệm này và hướng dẫn chi tiết về cách lập kế hoạch sản xuất.
1. Kế hoạch sản xuất là gì?
Kế hoạch sản xuất (Production Planning) là quá trình xác định các hoạt động và quy trình cần thiết để sản xuất hàng hoá hoặc cung cấp dịch vụ trong một doanh nghiệp hoặc tổ chức. Nó bao gồm việc xác định các tài nguyên cần thiết, thời gian và phương pháp sản xuất để đạt được các mục tiêu sản xuất một cách hiệu quả.
Mục tiêu chính của lập kế hoạch sản xuất là đảm bảo rằng sản phẩm hoặc dịch vụ được sản xuất đáp ứng được yêu cầu về số lượng, chất lượng, thời gian và chi phí. Ngoài ra, việc này cũng giúp tối ưu hoá sử dụng tài nguyên, giảm lãng phí và tăng cường hiệu suất sản xuất.
Xem ngay: Quản trị sản xuất là gì? Mục tiêu của quản trị sản xuất
2. Lợi ích của việc lập kế hoạch sản xuất
Việc lập kế hoạch sản xuất trong kinh doanh mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho doanh nghiệp và quá trình sản xuất. Dưới đây là một số lợi ích của việc thực hiện, bao gồm:
- Tối ưu hoá sử dụng tài nguyên
- Đảm bảo chất lượng sản phẩm
- Tăng cường hiệu suất sản xuất
- Dễ dàng quản lý kho hàng
- Sản xuất đúng tiến độ
- Tăng tính cạnh tranh
- Tiết kiệm thời gian
- Tiết kiệm chi phí sản xuất
- Dễ dàng đánh giá và cải thiện
3. Các bước trong quá trình lập kế hoạch sản xuất
3.1 Thu thập dữ liệu và xác định mục tiêu sản xuất
Thu thập thông tin về tài nguyên có sẵn như nguyên liệu, máy móc, lao động và tài chính. Điều này bao gồm việc xác định khả năng sản xuất hiện có và tài nguyên cần thiết.
Tiếp theo là xác định mục tiêu sản xuất. Điều này bao gồm việc xác định số lượng sản phẩm hoặc dịch vụ cần sản xuất, chất lượng cần đạt, thời gian sản xuất và chi phí liên quan.
3.2 Dự báo nhu cầu
Sử dụng các dự báo thị trường và lịch sử bán hàng để dự đoán nhu cầu trong tương lai. Điều này giúp xác định mức sản xuất cần thiết để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
3.3 Lên kế hoạch sản xuất sơ bộ và tối ưu hoá
Dựa trên thông tin thu thập và dự báo nhu cầu, lập kế hoạch sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp sơ bộ để xác định cách sản xuất sản phẩm hoặc cung cấp dịch vụ một cách hiệu quả. Điều này bao gồm việc lên lịch sản xuất và phân công công việc.
Cố gắng tối ưu hoá lịch trình sản xuất để đảm bảo rằng sản xuất diễn ra một cách hiệu quả nhất. Điều nà có thể bao gồm việc tái sử dụng nguồn lực, điều chỉnh thời gian sản xuất và tối ưu hoá quy trình làm việc.
3.4 Tiến hành lập kế hoạch sản xuất
Dựa trên lịch trình sản xuất được tối ưu hoá, lập kế hoạch sản xuất và kiểm soát tài nguyên cần thiết. Điều này bao gồm việc đảm bảo rằng tài nguyên và máy móc sẵn sàng và công nhân được phân công đúng cách.
3.5 Theo dõi, đánh giá và cải thiện
Liên tục theo dõi quá trình sản xuất để đảm bảo rằng mọi thứ diễn ra theo kế hoạch. Nếu có sự cố hoặc thay đổi, điều chỉnh kế hoạch một cách linh hoạt.
Sau khi hoàn thành một chu trình sản xuất, đánh giá hiệu suất dựa trên tiêu chuẩn đã đặt ra và kết quả thực tế. Sử dụng thông tin này để cải thiện quy trình lập kế hoạch và triển khai sản xuất trong tương lai.
4. Một số sai lầm khi lập kế hoạch sản xuất
Lập kế hoạch sản xuất là một quá trình phức tạp và đầy thách thức. Dưới đây là một số sai lầm thường gặp mà doanh nghiệp có thể mắc phải khi thực hiện quá trình này:
- Thiếu dự báo chính xác: Một sai lầm phổ biến là không có dự báo chính xác về nhu cầu của thị trường. Điều này có thể dẫn đến sản phẩm tồn kho không cần thiết hoặc thiếu hụt hàng hoá.
- Lập kế hoạch quá dài hạn: Lập kế hoạch quá dài hạn mà không cập nhật điều này thường dẫn đến lãng phí trong sản xuất gồm tài nguyên và sản phẩm bị lỗi thời.
- Không tập trung vào ưu tiên: Một số doanh nghiệp không tập trung vào sản phẩm hoặc dịch vụ có lợi nhuận cao nhất. Điều này có thể làm giảm hiệu suất tổng thể.
- Không tương tác với khách hàng: Không tương tác đủ với khách hàng để hiểu rõ nhu cầu thay đổi và thời gian giao hàng có thể dẫn đến trễ hẹn.
- Sử dụng phần mềm nhưng không đào tạo nhân viên: Một số doanh nghiệp sử dụng các phần mềm lập kế hoạch sản xuất mà nhân viên không được đào tạo kỹ càng. Dẫn đến việc làm giảm hiệu quả của hệ thống.
- Không dự trù dự phòng: Không có dự trù dự cho cho các sự cố hoặc biến động trong sản xuất có thể dẫn đến tình huống không thể kiểm soát và thiếu hàng hoá.
- Không đảm bảo quy trình sản xuất an toàn: Điều này có thể gây tai nạn và ảnh hưởng đến sản xuất
- Không tự động hoá: Không tận dụng cơ hội để tự động hoá một phần hoặc toàn bộ quá trình sản xuất để tiết kiệm thời gian và nguồn lực.
- Thiếu quản lý thay đổi: Không có quản lý thay đổi đúng đắn khi cần thay đổi kế hoạch sản xuất dựa trên biến động trong thị trường hoặc quy trình sản xuất.
Tìm hiểu thêm: Tư vấn xây dựng chiến lược kinh doanh
5. Ví dụ thực tế về lập kế hoạch sản xuất
Dưới đây là một ví dụ về quá trình lập kế hoạch sản xuất trong ngành thực phẩm sản xuất bánh mì:
Bước 1: Xác định mục tiêu sản xuất và thu thập dữ liệu
- Một nhà máy sản xuất bánh mì đã xác định mục tiêu sản xuất cho tháng tới là sản xuất 100,000 chiếc bánh mì với hai loại: Bánh mì sandwich và bánh mì sữa.
- Mục tiêu chất lượng: Bánh phải đạt được chất lượng tốt với nguyên liệu tươi ngon và an toàn thực phẩm.
- Đội ngũ kế hoạch sản xuất đã tiến hành thu thập thông tin về nguyên liệu có sẵn như bột mì, nước, gia vị cũng như tình trạng các máy sản xuất. Họ đã xác định tình trạng tồn kho nguyên liệu và đánh giá tình trạng máy móc và thiết bị sản xuất.
Bước 2: Dự báo nhu cầu
- Dựa trên lịch sử đặt hàng của các đối tác và khách hàng, nhà máy đã dự đoán nhu cầu cho bánh mì sandwich và bánh mì sữa trong tháng tới.
- Họ đã xác định rằng cần sản xuất 60,000 bánh mì sandwich và 40,000 bánh mì sữa.
Bước 3: Lên kế hoạch sản xuất và tối ưu hoá
- Sử dụng dự báo nhu cầu và tài nguyên có sẵn, đội ngũ kế hoạch sản xuất đã lên kế hoạch sơ bộ cho mỗi loại bánh.
- Họ đã xác định lịch sản xuất cho từng loại bánh, bao gồm việc phân công nhân viên và xác định thời gian cần thiết cho quy trình sản xuất. Và tối ưu hoá lịch trình sản xuất bằng cách đảm bảo rằng các dây chuyền làm việc liên tục và không có thời gian rải rác.
- Luôn điều chỉnh lịch trình để tận dụng tối đa máy móc và tối ưu hoá thời gian chuyển đổi giữa sản xuất hai loại bánh.
Bước 4: Thiết lập kế hoạch sản xuất
- Họ đã xác định số lượng nguyên liệu cần thiết cho mỗi loại bánh và đảm bảo rằng tồn kho nguyên liệu đủ cho quá trình sản xuất.
- Họ đã lập kế hoạch sản xuất, đảm bảo rằng mọi thứ diễn ra theo đúng kế hoạch.
Bước 5: Theo dõi, đánh giá và cải thiện
- Quá trình sản xuất được theo dõi hàng ngày để đảm bảo rằng sản xuất diễn ra theo kế hoạch. Nếu có sự cố hoặc thay đổi, đội ngũ kế hoạch sản xuất điều chỉnh kế hoạch để đảm bảo rằng mọi thứ diễn ra suôn sẻ.
- Sau khi kết thúc tháng sản xuất, nhà máy đánh giá hiệu suất dựa trên số lượng bánh sản xuất và chất lượng. Họ sử dụng thông tin này để cải thiện quy trình sản xuất và dự định kế hoạch cho tháng tiếp theo.
Trong bài viết này, chúng ta đã đi sâu vào khái niệm “kế hoạch sản xuất là gì” và tìm hiểu cách nó đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý và tối ưu hoá quy trình sản xuất của một doanh nghiệp. Chúng ta đã thấy rõ rằng việc lập kế hoạch sản xuất không chỉ đơn giản là việc sắp xếp thời gian và tài nguyên một cách hợp lý, mà còn mang theo những lợi ích lớn đối với sự thành công của doanh nghiệp.
Theo dõi Học Viện Tư Vấn Doanh Nghiệp PMS để xem thêm nhiều thông tin hữu ích khác nhé!
Bài viết cùng chủ đề:
- CAPA là gì trong sản xuất và các bước thực hiện CAPA
- SMED là gì? Quy trình thực hiện SMED hiệu quả
- Lean Six Sigma là gì? Tầm quan trọng của Lean 6 Sigma với doanh nghiệp
Bài viết liên quan: