Mô hình ASK là công cụ đánh giá nhân sự toàn diện. ASK dựa trên 3 khía cạnh quan trọng: thái độ, kiến thức và kỹ năng để phân tích và nhận xét nhân sự.
Mô hình ASK là gì?
Mô hình ASK là phương thức đánh giá năng lực nhân sự được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. ASK là công cụ đắc lực giúp doanh nghiệp đánh giá và tối ưu năng lực nhân viên. Mô hình cung cấp bộ khung nhận xét dựa trên 3 khía cạnh: thái độ, kiến thức và kỹ năng.
Đặc biệt, ASK có thể dùng được cho cả hai đối tượng: ứng viên và nhân viên trong công ty.
ASK được phát triển dựa trên đề xuất của Benjamin Bloom – nhà tâm lý học giáo dục người Mỹ. Ông đã có nhiều ảnh hưởng đến nền giáo dục thế giới từ nửa sau thế kỷ XX. Mô trình ASK là một trong những công trình nghiên cứu nổi bật cho đến ngày nay.
3 yếu tố then chốt của mô hình ASK
Mô hình ASK được xây dựng dựa trên 3 yếu tố then chốt hàng đầu. 3 yếu tố này tương quan và bổ trợ lẫn nhau trong hoạt động nhận định năng lực nhân sự.
A – Attitude (Thái độ)
Là yếu tố quyết định phần lớn sự quan tâm mà doanh nghiệp dành cho nhân sự. Yếu tố này tập trung vào phẩm chất, thái độ mà nhân viên đang thể hiện. Niềm yêu thích, sự tích cực của nhân viên với công việc sẽ góp phần tạo nên thành công của tổ chức. Còn sự tiêu cực, ngại thay đổi là rào cản để nhân viên phát triển.
Chính vì thế, thái độ của nhân viên đối với công việc trở thành yếu tố tiên quyết cho việc đánh giá.
S – Skill (Kỹ năng)
Là năng lực chuyên môn giúp nhân sự hoàn thành tốt công việc. Đây là khả năng thực hiện thành thạo các nhiệm vụ và công việc cụ thể. Kỹ năng có thể bao gồm kỹ năng cứng và kỹ năng mềm. Dù là kỹ năng nào, chúng cũng cần được trau dồi và rèn luyện để nâng cao sự vận dụng.
K – Knowledge (Kiến thức)
Là những gì thuộc sự hiểu biết mà cá nhân đó có được. Yếu tố này bao gồm trình độ học vấn, kiến thức chuyên môn, sự sáng tạo, học hỏi. Ngoài ra, còn bao gồm năng lực tư duy, phân tích và giải quyết các vấn đề.
Mô hình ASK thường được biểu thị dưới dạng hình tam giác. 3 yếu tố trên là 3 đỉnh cấu tạo nên mô hình tam giác đánh giá năng lực ASK. Nhìn chung, đây là 3 yếu tố cơ bản được cụ thể hóa tùy theo đặc thù từng doanh nghiệp. Vị trí công việc càng phức tạp, yêu cầu cho mỗi yếu tố càng cao.
Tầm quan trọng của mô hình ASK
Mô hình đánh giá nhân sự toàn diện ASK đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì ổn định nhân sự và phát triển doanh nghiệp.
Đánh giá năng lực toàn diện theo mô hình ASK
ASK cung cấp bức tranh tổng quát về năng lực nhân viên bất kỳ lúc nào. Doanh nghiệp có thể phát hiện ra điểm mạnh – điểm yếu của nhân viên và đưa ra phương án phát triển phù hợp. Việc này giúp xây dựng hệ thống quản lý nhân sự hiệu quả và cải thiện hiệu suất làm việc.
Xây dựng đội ngũ nhân viên chất lượng
Thông qua phân tích và đánh giá dựa trên mô hình ASK, doanh nghiệp xác định được nhân tài. Đó là những nhân viên tiềm năng, có thực lực và cơ hội phát triển. Từ đó, có thể hoạch định kế hoạch đầu tư lâu dài, xây dựng đội ngũ nhân viên chất lượng. Điều này góp phần tạo nên nền tảng bền vững, góp phần vào sự thành công của doanh nghiệp.
Tối ưu hóa chi phí nhân sự
Việc tuyển dụng, đào tạo đòi hỏi nhiều chi phí đầu tư. Mô hình ASK là cơ sở để đánh giá đúng đắn tiềm lực nhân sự, giúp hạn chế sự lãng phí. Chính vì thế, tuyển đúng người, trao đúng việc sẽ giảm thiểu chi phí cho các hoạt động.
Giúp tạo ra môi trường làm việc tích cực
Không chỉ khai thác năng lực, mô hình ASK còn tập trung vào thái độ của nhân viên đối với công việc. Dựa trên phản hồi từ nhân viên, doanh nghiệp có thể nhìn nhận quy trình làm việc, văn hóa công ty và các yếu tố khác,… để cải thiện chất lượng. Thông qua đó, giúp xây dựng môi trường làm việc lành mạnh, gắn kết và hợp tác.
Ứng dụng mô hình ASK trong quản trị nhân sự
Là công cụ đắc lực hỗ trợ cho việc đánh giá nhân sự, ASK mang đến cho doanh nghiệp những lợi ích sau:
Sàng lọc và tìm ra ứng viên phù hợp
Trong công tác tuyển dụng, mô hình ASK là nền tảng để doanh nghiệp có cái nhìn tổng quan về ứng viên. Căn cứ vào những gì ứng viên thể hiện khi phỏng vấn, doanh nghiệp sẽ có dữ liệu đánh giá về kiến thức, kỹ năng và thái độ của họ đối với vị trí cần tuyển.
Các ứng viên phù hợp nên được sắp xếp theo cấp độ từ cao đến thấp để cân nhắc. Việc này giúp công ty chắt lọc được hồ sơ tiềm năng để đồng hành cùng nhau. Bên cạnh đó loại bỏ những hồ sơ không đáp ứng tiêu chuẩn.
Ngoài ra, thông tin công việc được ứng viên trình bày có thể cho doanh nghiệp biết được tin tuyển dụng và vị trí công việc của mình có đủ thu hút. Từ đó có dữ liệu để đối chiếu và thay đổi các yếu tố để thu hút nhân tài.
Theo dõi và đưa ra định hướng phát triển
Trong tuyển dụng và quản trị nhân sự, ASK cung cấp lộ trình để đánh giá nhân sự dựa trên 3 yếu tố:
- Về thái độ: Nhân viên có tuân thủ quy tắc, tiêu chuẩn của doanh nghiệp? Nhân viên có hứng thú và cố gắng hết mình vì công việc? Nhân viên có quyết tâm học hỏi và đưa ra đề xuất cải tiến?
- Về kỹ năng: Nhân viên có vượt qua giai đoạn hội nhập, tìm hiểu? Các kỹ năng cần thiết cho công việc có được đáp ứng? Nhân viên có thành thạo các công cụ, phần mềm hỗ trợ công việc?
- Về kiến thức: Nhân viên có sự hiểu biết chuyên sâu về công việc? Nhân viên có thể trả lời tốt các câu hỏi về kiến thức chuyên môn? Nhân viên có thể đào tạo lại cho người khác dựa trên năng lực của mình?
Sau khi đã trả lời được các câu hỏi trên, Ban Lãnh đạo hoặc Phòng Nhân sự sẽ có được dữ liệu để theo dõi và đưa ra quyết định. Từ đó đề ra phương án hợp lý cho việc theo dõi khả năng làm việc. Nếu thuận lợi, doanh nghiệp có thể đưa ra định hướng đào tạo, bồi dưỡng nhân tài.
Quản lý hiệu suất, thúc đẩy năng lực
Hiệu suất của nhân viên được nhận xét qua số liệu, kết quả mang lại. Áp dụng mô hình ASK vào việc quản lý, doanh nghiệp có thể phân tích được cách nhân viên làm việc. Từ đó cho thấy năng suất công việc có đạt được yêu cầu đã đề ra hay cần khắc phục ở điểm nào.
Bên cạnh đó, qua phân tích và đánh giá, Ban Lãnh đạo có thể hiểu được nguồn động lực thúc đẩy nhân viên. Việc khuyến khích sẽ tạo ra điều kiện để nhân viên có thái độ tích cực, thúc đẩy tinh thần cống hiến. Mô hình ASK không chỉ tập trung vào đánh giá năng lực mà còn là căn cứ để nhìn lại nền tảng doanh nghiệp.
Đánh giá toàn diện năng lực nhân viên
Mô hình ASK cung cấp khung đánh giá đầy đủ và toàn diện về năng lực nhân viên. Dựa trên 3 yếu tố cốt lõi đó, doanh nghiệp sẽ có cái nhìn khách quan về điểm mạnh – điểm yếu của nhân sự. Qua đó, đưa ra những quyết định phù hợp trong việc tuyển dụng, đào tạo và phát triển tiềm năng nhân sự.
Hiện nay, nhiều doanh nghiệp đang gặp phải vấn đề trong việc tối ưu nguồn nhân lực. Các vấn đề bao gồm hoạt động quản lý chưa hiệu quả, quy trình vận hành chồng chéo, không giữ chân được người tài,… Điều này khiến nhiều nhà lãnh đạo đau đầu. Học Viện Tư Vấn Và Đào Tạo PMS cung cấp dịch vụ tư vấn xây dựng khung năng lực nhân sự toàn diện – đồng hành cùng doanh nghiệp phát triển bền vững.
Các bước triển khai mô hình tam giác năng lực ASK
Xác định mục tiêu xây dựng mô hình ASK
Tùy mỗi doanh nghiệp sẽ có mục đích khác nhau khi xây dựng bộ khung đánh giá năng lực nhân viên. Các mục đích kể đến như: tuyển dụng, đánh giá nội bộ, xét thăng chức/tăng lương,… Chính vì thế, có mục tiêu khi xây dựng mô hình ASK sẽ giúp việc hoạch định bộ khung đánh giá được chi tiết và phù hợp nhất.
Thiết lập tiêu chuẩn cho mỗi vị trí
Mỗi vị trí sẽ đảm nhận những đầu mục công việc khác nhau. Doanh nghiệp cần thiết lập ngay ban đầu các yêu cầu cần thiết cho vị trí. Bao gồm chức năng, công việc phụ trách, quyền hạn để thuận tiện cho việc tuyển dụng. Hoạt động này sẽ hạn chế việc đánh giá chồng chéo, không quy cách, gây khó khăn cho kết quả của ASK.
Thiết kế các công cụ đánh giá năng lực
Hiện nay có nhiều công cụ hỗ trợ việc đánh giá để nhà tuyển dụng cân nhắc. Doanh nghiệp có thể chọn một trong các hình thức: phỏng vấn, làm bài kiểm tra, đánh giá 360 độ,… Tùy theo mục tiêu ban đầu và sự phù hợp mà thiết kế công cụ riêng cho từng doanh nghiệp.
Theo dõi và thu thập phản hồi
Trong và sau quá trình đánh giá, đều cần sự theo dõi để nắm bắt tình hình nhân viên. Theo dõi sự tiến bộ, cải thiện của nhân sự sau khi nhận xét cũng là một hình thức đánh giá. Đồng thời, có thể thu thập các phản hồi để cải tiến quy trình đánh giá nhân sự của công ty.
Mô hình ASK là một công cụ đắc lực giúp các doanh nghiệp đánh giá toàn diện nguồn nhân lực. Để từ đó đề ra những phương án tuyển dụng, đào tạo và phát triển nhân viên hợp lý. Học Viện PMS hy vọng đã mang đến cho các bạn góc nhìn đầy đủ và chi tiết nhất về mô hình đánh giá năng lực ASK.